Coalities en Allianties: Manieren voor samenwerking

Samenwerking is misschien wel het mooiste dat er bestaat in deze wereld. Door middel van samenwerking is de huidige maatschappij tot stand gebracht. Er bestaat samenwerking tussen personen, samenwerking tussen bedrijven en zelfs in de dierenwereld is samenwerking onmisbaar. Samenwerking kan eenmalig zijn of voor een langere periode. Hoe kwam je als klein jongetje op het dak van de schuur om je bal te pakken? Door op de handen en schouders te staan van je vriendje, samenwerking!

Samenwerking in het bedrijfsleven

Samenwerking is niet weg te denken in het bedrijfsleven. In een bedrijfsvoering zijn er altijd processen die het best uitbesteed kunnen worden aan een partij die beter is in de uitvoering van dat specifieke proces. Daarnaast heeft het bedrijf waaraan een bepaald proces wordt uitbesteed ook weer met processen te maken die het best uitbesteed kunnen worden. Je kunt hier spreken van uitwisseling van competenties bij bedrijven onder elkaar.

Het is ondenkbaar voor een onderneming om elk proces in de bedrijfsvoering zelf uit te voeren. Als een onderneming toch een poging doet om alles zelf te doen in plaats van sommige processen uit te besteden zal er waarschijnlijk niet het maximale rendement uit de bedrijfsvoering gehaald worden.

Het is geen vernedering om een bepaald proces uit te besteden. Neem als voorbeeld Wehkamp en Bol.com. Twee grote en succesvolle webshops die de levering van hun producten uitbesteden aan respectievelijk DHL en TNT Express. Of de succesvolle computer fabrikant Dell dat wereldwijd producten verkoopt en deze laat leveren door UPS. Het is gebruik maken van competenties van het hoogste niveau dat uiteindelijk meerwaarde levert aan uw eigen product, ook al worden deze niet door het eigen bedrijf uitgevoerd.

De genoemde voorbeelden zijn voorbeelden van samenwerking tussen bedrijven op lange termijn. Samenwerking op lange termijn tussen berdrijven vindt op grote schaal plaats. Sommige bedrijven gaan een stapje verder en vormen een coalitie of alliantie. Deze coalities en allianties tussen bedrijven kunnen tot enorme voordelen leiden voor beide partijen. Hoe een coalitie of alliantie het best georganiseerd kan worden en tot welke voordelen dit kan leiden wordt in dit artikel besproken.

Redenen om tot een samenwerking, coalitie of alliantie ,over te gaan.

Gebruik maken van de competenties van de partner

De weg naar nieuwe en baanbrekende producten, technologieën en diensten vereisen de integratie van vaardigheden en capaciteiten van een grote verscheidenheid aan bedrijven. Coalities kunnen om verschillende redenen nodig zijn, waarvan de meest voor de hand liggende het feit is dat de vereiste middelen voor het realiseren van het nieuwe product of de nieuwe dienst niet binnen een (1) bedrijf te vinden zijn. Competenties van verschillende bedrijven moeten worden samengesmeed. Het is een kunst om partners te vinden die uitstekend passen in een coalitie die gevormd moet worden om de gewenste technologie of dienst te ontwikkelen.

Concurrentie elimineren

High Definition disk strijd

Een coalitie kan dienen om potentiële rivalen te coöpteren en zo de dreiging van toekomstige rivaliteit af te wenden, of om te zorgen dat de middelen van een partner niet bij een concurrent terechtkomen.

U kunt zich vast nog wel de ‘High Definition disk strijd’ in 2006 nog wel herinneren. Deze strijd ging tussen de Blu-ray Disk van Sony en de HD DVD van Toshiba. Voor de ontwikkeling, introductie en distributie van de disks hadden beide partijen een alliantie gevormd.

Blu-ray Disk Sony	HD DVD Toshiba
o.a Sony,Hitachi, LG, Panasonic, Pioneer, Philips, Samsung, Sharp, Dell, HP, TDK.	o.a. Toshiba, NEC, Sanyo, Microsoft, Intel RCA

Uiteindelijk is de strijd gewonnen door de Blu-ray Disk. Doorslaggevende factoren voor deze winst waren:

– Toonaangevende filmproducten verkozen de Blu-ray Disk boven de HD DVD om hun films op uit te brengen.

– De nieuwst spelconsole van destijds, de Sony Playstation 3, was standaard uitgerust met een Blu-ray speler.

– Winkelconcerns Wal-Mart en Best Buy, die goed zijn voor het grootste aandeel van verkopen van DVD’s in de Verenigde Staten, verdreven de HD DVD langzamerhand uit de schappen en raadden de klanten aan Blu-ray Disks te kopen.

In de alliantie van Sony tel je 8 bedrijven die in staat kunnen zijn een Blu-ray speler te kunnen maken. Op die manier had men al eenvoudig kunnen voorspellen wie de strijd zou winnen. Als je goed de competenties per bedrijf bestudeerd kun je al gauw een nauwkeurige voorspelling doen.

Partners met wie je als bedrijf een coalitie of alliantie aan gaat moet je dus kiezen met een visie die wijst op wat deze partners in de toekomst met hun competenties op de te betreden markt voor jouw kunnen betekenen. In het geval Blu-ray Disk versus HD DVD waren de partners de doorslaggevende factor. Een coalitie of alliantie kan dus ook worden gevormd om deze voor in de toekomst uit handen te houden voor de concurrentie.

Aan de hand van een Scorecard

Harvard Business Review

De volgende theorie komt uit de Harvard Business Review. Het artikel is geschreven door Robert S. Kaplan, David P. Norton en Bjarne Rugelsjoen. De theorie wordt uitgelegd aan de hand van een voorbeeld uit de praktijk.

Aangezien ik vrij weinig weet van rechten, plagiaat, intellectueel eigendom en alles wat daaromheen te maken heeft kopieer ik de Scorecard niet in dit artikel. Het zou zonde zijn dat ik mijn huis straks moet verkopen om een stukje dat ik in dit lullige blogje schrijf. Ik probeer mijn vingers hier dus niet aan te branden.

Echter leg ik wel de punten en de invulling van de Scorecard uit. Deze punten heb ik vrij vertaald dus het is mogelijk dat er in het Engels een andere termen mee worden bedoeld. De punten komen in ieder geval wel op hetzelfde neer.

De cultuur van de alliantie of coalitie

Op welke manier er samengewerkt moet worden

Innovatie in het proces en snelheid

Groei

Waarden voor alle partijen

De cultuur van de alliantie

De partijen geven hier de afgesproken cultuur van de alliantie aan. Hierbij kun je denken aan afspraken die gemaakt worden op het gebied van:

– communicatie

– leiderschap

– het personeel

– de IT

– beloningen en waarderingen

Op welke manier er moet worden samengewerkt

Onder dit thema worden doelstellingen gemaakt die te maken hebben met samenwerking binnen de alliantie en met partijen buiten de alliantie. Er wordt beschreven op welke manier er samengewerkt moet worden en mogelijk tot welke uitkomsten dat moet leiden.

Voorbeelden van dit soort doelstellingen zijn:

– Een werkwijze hanteren waarbij talent het best benut kan worden

– Synergie creëren bij bepaalde bedrijfsonderdelen

– Een structuur creëren waarbij informatie zo snel mogelijk op de juiste plek terecht komt

Innovatie in het proces en snelheid

Manieren om de snelheid en het proces te verbeteren zijn door de alliantie in dit thema geplaatst. Het is voor alle partijen van de alliantie misschien wel het belangrijkste thema van de samenwerking. Per alliantie kan het natuurlijk verschillen maar in de meeste gevallen van een coalitie of alliantie is de snelheid verhogen en het proces verbeteren de grootste reden om samen te werken.

Groei in een alliantie

De alliantie geeft in dit thema aan op welke manier zij willen groeien en welke doelstellingen daarvoor behaald moeten worden.

Waarde voor alle partijen

De voordelen voor alle partijen van de alliantie worden in dit thema aangegeven. Waarde voor alle partijen is natuurlijk waar het in een coalitie of alliantie voornamelijk om draait. Alle doelstellingen en processen van de alliantie zijn onderworpen aan het thema ‘waarde voor alle partijen’.

Resultaten

De Balanced Scorecard is geïntroduceerd omdat er gezien werd dat van alle coalities en allianties slechts de helft winstgevend was. Consultancy bureau McKinsey ondervond dat grootste oorzaak hiervan was dat allianties vaak gebaseerd waren op afspraken op operationeel niveau. Daarbij werd er vaak alleen gekeken wat elke partij in de samenwerking moest bijdragen.

De Balanced Scorecard management helpt bedrijven bij een samenwerking hun operationele en focus op bijdragen om te switchen tot een strategische kijk en kijk op verplichtingen.

Bij de organisaties die in het artikel als voorbeeld worden genomen, Solvay Pharmaceuticals en Quintiles, is door de toepassing van de balanced scorecard in de alliantie de tijd van een bedrijfsproces met 40% gedaald.

Rol in een coalitie of alliantie

Een knooppuntbedrijf is een bedrijf dat zich in het centrum van de coalitie bevindt en een overheersend aandeel van de invloed daarbinnen heeft.

Knooppuntbedrijf

De joint venture is zo gestructureerd dat elke partner slechts ten dele inzicht krijgt in de ontwikkelingen die er gaande zijn. ‘Chinese muren’ binnen de joint venture verhinderen dat de ene partner te veel te weten komt over de plannen voor het toekomstige product van de ander.

Het beheren van een coalitie brengt dus vaak met zich mee dat er steeds een zorgvuldig evenwicht gevonden moet worden tussen de competitieve en coöperatieve activiteiten. Coalitiegenoten moten hun competitieve instincten goed onder controle houden en niet het gevaar te lopen het partnerschap voortijdig te ondermijnen. Voor bedrijven met een lange historie van bittere concurrentiestrijd kan het haast ondoenlijk zijn met anderen samen te werken aan de creatie van de markten van de toekomst.

Knooppuntbedrijven moeten accepteren dat niet alle coalitiepartners even gedreven als zij zijn om het concept waaromheen zij verzameld zijn te verwezenlijken. Partners vertonen een grote verscheidenheid aan belangen en verschillende niveaus van betrokkenheid. Sommige van hen zien hun deelname aan de coalitie als niet meer dan een ‘luisterpost’. Ze willen op de hoogte blijven van de vorderingen van het idee en van de mate waarin het aanslaat bij de consument. Hun doel is niet om zich voorgoed te binden aan het ‘intellectuele programma’ dat het knooppuntbedrijf voorstelt of om grote investeringen te doen om het te steunen. Het andere uiterste zijn bedrijven die bereid zijn zich bijzonder in te spannen om de markt te ontwikkelen en in het idee te investeren. Het moet vanaf het begin duidelijk zijn dat niet alle partners even geïnteresseerd zijn om aan de toekomst te bouwen. Het knooppuntbedrijf moet daarvan doordrongen zijn en de partners dienovereenkomstig behandelen.

Het bedrijf met de meeste invloed is het bedrijf dat door een onmiskenbare enthousiasme in een centrale positie wordt geplaatst. Deze enthousiasme vloeit uit voorsprong in inzicht dat het bedrijf heeft.

Slot

Het bijeenbrengen en beheren van coalities vergt diverse subtiele politieke vaardigheden. De motieven van beide partijen moeten heel goed begrepen worden. Als een coalitie of alliantie goed georganiseerd wordt vloeit daar uiteindelijk een grote mate van synergie uit. Synergie betekend dat partijen samen meer resultaat behalen dan allen afzonderlijk vermenigvuldigd met de partners die mogelijk een alliantie kunnen vormen.

Een coalitie of alliantie kan uit twee of meer partijen bestaan en kan op verschillende manieren georganiseerd worden. De Scorecard-methode is slechts een van de vele manieren waarop een coalitie of alliantie georganiseerd is. Het is zeker niet zo dat de andere methoden minder rendabel zijn. De Strategy Map is slechts een voorbeeld van hoe een alliantie georganiseerd kan worden, het is zeker niet de standaardmethode.

Als u nog dieper wilt gaan in dit onderwerp kan ik u aanraden de Harvard Business Review van January – Februari 2010 open te slaan vanaf pagina 114 en het boek Competing for the future van Hamel & Prahalad. Uit deze twee bronnen is dit artikel geschreven.